Adarsh Education

- SM-->

Adarsh Education

 Sanjay Magdum, Adarsh Vidyalaya Ambawade, Tal- Panhala SUBSCRIBE TO MY YOUTUBE CHANNEL

Wednesday, 9 July 2025

गुरुपौर्णिमा भाषण




गुरुपौर्णिमा: गुरुंचे महत्त्व आणि कृतज्ञता व्यक्त करण्याचा दिवस

नमस्कार! आज आपण गुरुपौर्णिमा या अत्यंत पवित्र आणि महत्त्वाच्या दिवसाविषयी बोलण्यासाठी इथे जमलो आहोत. गुरुपौर्णिमा म्हणजे केवळ एक सण नव्हे, तर तो आपल्या जीवनातील गुरूंचे स्थान, त्यांचे महत्त्व आणि त्यांच्याप्रती कृतज्ञता व्यक्त करण्याचा एक अनमोल प्रसंग आहे.

आपल्या संस्कृतीत गुरुला देवापेक्षाही श्रेष्ठ मानले जाते. 'गुरु ब्रह्मा, गुरु विष्णू, गुरु देवो महेश्वरः, गुरु साक्षात परब्रह्म, तस्मै श्री गुरुवे नमः' या श्लोकातूनच गुरूचे अलौकिक महत्त्व स्पष्ट होते. गुरु आपल्याला अज्ञानाच्या अंधारातून ज्ञानाच्या प्रकाशाकडे घेऊन जातात. ते आपल्याला केवळ पुस्तकी ज्ञानच नव्हे, तर जीवनाचे धडे शिकवतात, योग्य मार्ग दाखवतात आणि आपले व्यक्तिमत्त्व घडवतात.

आपल्या प्रत्येकाच्या आयुष्यात अनेक गुरु असतात. आपले आई-वडील हे आपले पहिले गुरु असतात, जे आपल्याला चालायला, बोलायला आणि जगायला शिकवतात. शाळेतील शिक्षक आपल्याला अक्षर ओळख करून देतात आणि ज्ञानाचे कवाड उघडतात. याशिवाय, आपल्याला जीवनात योग्य दिशा देणारे मार्गदर्शक, आपले चुका सुधारणारे मित्र, आणि अगदी निसर्गही आपल्याला काहीतरी शिकवत असतो. हे सर्व आपले गुरुच आहेत.

गुरुपौर्णिमेचा दिवस महर्षी व्यास यांना समर्पित आहे. महर्षी व्यास हे भारतीय संस्कृतीतील एक महान ऋषी आणि ज्ञानाचे प्रतीक मानले जातात. त्यांनी महाभारत, पुराणे आणि अनेक धर्मग्रंथांची रचना केली, ज्यामुळे आपले ज्ञानभांडार समृद्ध झाले. त्यांच्या या महान कार्याची आठवण म्हणून हा दिवस 'व्यास पौर्णिमा' म्हणूनही ओळखला जातो.

आजच्या दिवशी आपण आपल्या गुरुंचे स्मरण करून त्यांच्याप्रती आदर आणि कृतज्ञता व्यक्त करतो. त्यांचे आशीर्वाद घेतो आणि त्यांच्या शिकवणीनुसार आचरण करण्याची प्रतिज्ञा करतो. गुरुंनी दिलेल्या ज्ञानाचा आणि संस्कारांचा उपयोग करून आपण आपले जीवन अधिक चांगले बनवू शकतो.

या दिवशी आपण केवळ आपल्या औपचारिक शिक्षकांचेच नव्हे, तर ज्यांनी ज्यांनी आपल्याला जीवनाच्या वाटचालीत मदत केली, मार्गदर्शन केले, त्या सर्व गुरुजनांचे स्मरण करूया. त्यांच्याप्रती आपले मनपूर्वक आभार व्यक्त करूया.

चला, आजच्या या पवित्र गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी, आपण आपल्या गुरुजनांप्रती आदर बाळगण्याची आणि त्यांनी दिलेल्या ज्ञानाचा सदुपयोग करण्याची प्रतिज्ञा करूया.

धन्यवाद!


गुरुपौर्णिमा उत्साहात



महाराष्ट्रात गुरुपौर्णिमा उत्साहात साजरी केली जात आहे.


गुरुपौर्णिमा: ज्ञान आणि कृतज्ञतेचा उत्सव

आषाढ महिन्यातील पौर्णिमा हा गुरुपौर्णिमा (आषाढ पौर्णिमा) म्हणून साजरी केला जातो. हा दिवस आपल्या जीवनातील गुरुंबद्दल कृतज्ञता व्यक्त करण्याचा आणि त्यांच्याप्रती आदरभाव प्रकट करण्याचा दिवस आहे. 'गुरु' या शब्दाचा अर्थ अंधारातून प्रकाशाकडे नेणारा, अज्ञानातून ज्ञानाकडे घेऊन जाणारा असा आहे. भारतीय संस्कृतीत गुरुला देवापेक्षाही श्रेष्ठ मानले जाते, कारण देव आपल्याला जन्म देतो, पण गुरु आपल्याला जीवन कसे जगावे हे शिकवतो.

गुरुपौर्णिमेचे महत्त्व

गुरुपौर्णिमा हा केवळ एका व्यक्तीचा सण नसून, तो गुरु-शिष्य परंपरेचा सन्मान करण्याचा दिवस आहे. या दिवशी केवळ आध्यात्मिक गुरुच नव्हे, तर आपले पालक, शिक्षक, मार्गदर्शक आणि ज्यांच्याकडून आपल्याला काहीतरी शिकायला मिळाले, अशा प्रत्येकाचे आभार मानले जातात.

पौराणिक कथेनुसार, याच दिवशी वेद व्यास यांचा जन्म झाला होता. वेद व्यास हे महान ऋषी, तत्त्वज्ञ आणि महाभारताचे रचनाकार म्हणून ओळखले जातात. त्यामुळे या दिवसाला 'व्यास पौर्णिमा' असेही म्हटले जाते. त्यांनी मानवाला ज्ञानाचा, धर्माचा आणि नीतिमत्तेचा मार्ग दाखवला. त्यांच्या कार्याचे स्मरण म्हणूनही गुरुपौर्णिमा साजरी केली जाते.

गुरुपौर्णिमा कशी साजरी करतात?

गुरुपौर्णिमेच्या दिवशी शिष्य आपल्या गुरुंची पूजा करतात, त्यांना भेटवस्तू देतात आणि त्यांचे आशीर्वाद घेतात. अनेक मंदिरांमध्ये, आश्रमांमध्ये आणि शिक्षण संस्थांमध्ये विशेष कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते. विद्यार्थी आपल्या शिक्षकांना भेटून कृतज्ञता व्यक्त करतात.

या दिवशी गुरुंच्या शिकवणीचे स्मरण केले जाते आणि त्या शिकवणींचे पालन करण्याचा संकल्प केला जातो. गुरुंचे मार्गदर्शन हे आपल्या जीवनाला योग्य दिशा देते आणि आपल्याला प्रगतीच्या मार्गावर घेऊन जाते.

सध्याच्या काळात गुरुपौर्णिमेचे महत्त्व

आजच्या धावपळीच्या जीवनात गुरुपौर्णिमेचे महत्त्व अधिकच वाढले आहे. तंत्रज्ञानाच्या या युगात आपल्याला अनेक माहिती मिळते, पण योग्य दिशा आणि मार्गदर्शन देण्यासाठी गुरुची आवश्यकता आजही आहे. गुरु आपल्याला केवळ पुस्तकी ज्ञानच नव्हे, तर जीवनाचे व्यावहारिक ज्ञान, नैतिक मूल्ये आणि योग्य निर्णय घेण्याची क्षमता देतात.

गुरुपौर्णिमेच्या निमित्ताने आपण आपल्या जीवनातील प्रत्येक गुरुचे स्मरण करूया आणि त्यांच्याप्रती कृतज्ञता व्यक्त करूया. त्यांच्या मार्गदर्शनामुळेच आपले जीवन समृद्ध होते.